بررسی مرگ و میر زنان باردار در استان چهارمحال و بختیاری در یک دوره ۱۰ ساله

زمینه و هدف: مرگ مادران به علت عوارض بارداری و زایمان مهمترین شاخصی است که نشان دهنده ی وضعیت توسعه ی یک کشور می باشد. در این مطالعه مرگ و میر زنان باردار در استان چهارمحال و بختیاری در یک دوره 10 ساله بررسی شد. روش بررسی: برای انجام این مطالعه ی توصیفی - مقطعی گذشته نگر، کلیه ی پرونده های مربوط به مرگ مادران باردار که در بیمارستان ها و مراکز بهداشتی و درمانی استان چهارمحال و بختیاری ثبت و به مرکز بهداشت استان ارسال شده بودند از ابتدای سال 1381 تا پایان سال 1390 بررسی شدند. اطلاعات موجود در پرونده ها شامل سن مادر، سن بارداری، تحصیلات، محل سکونت، تعداد بارداری، نوع زایمان، نوع، علت و زمان مرگ و نحوه مراقبت دوران بارداری بود که مورد ارزیابی و تحلیل قرار گرفت. یافته ها: در محدوده زمانی 10 سال، 28 مورد مرگ مادر باردار رخ داده بود که 2/17 مورد در صد هزار تولد زنده بود. میانگین سن مادران 9/5±1/31 سال و میانگین سن حاملگی 61/6±17/35 هفته بود. اکثریت افراد بی سواد و بیشتر آن ها روستایی (4/71%) بودند. درصد بیشتری (4/46%) بارداری 4 و بالاتر را تجربه می کردند و نوع زایمان اکثریت آن ها سزارین بود. 19 مورد (9/67%) در گروه مرگ مستقیم و 9 مورد (1/32%) در گروه مرگ های غیر مستقیم بارداری قرار داشتند. شایعترین علت مرگ مستقیم خونریزی و شایعترین علت مرگ غیرمستقیم بیماری قلبی بود. 4 نفر (28/14%) از مادران مراقبت دوران بارداری را به طور کامل دریافت نکرده بودند و هر 4 نفر در گروه مرگ مستقیم بارداری قرار داشتند. نتیجه گیری: باتوجه به نتایج می توان گفت افزایش سطح سواد و آگاهی مادران، پیشگیری از بارداری های متعدد در سنین بالا، انجام صحیح مراقبت های دوران بارداری و خودداری از سزارین های غیر ضروری در کاهش مرگ مادران باردار موثر خواهد بود که لازم است مورد توجه مسئولان ذیربط قرار گیرد.